Rampjaar 1672Zaterdag 17 | 09 | 20:15u Reserveren |
Historische inleiding door dhr. Kees Schaapveld
Muzikale uitvoering door Ultreya en Pandora, met als bezetting:
Willem Carpentier – verteller, zang, doedelzak
Martina Diessner – draailier, cister, sleutelviool, zang
Marcel Ketels – fluiten en dulciaan
Bart Roose – luit, barok-gitaar, aartsluit, percussie
Peter Van Wonterghem – doedelzak, hakkebord
Xavier Verhelst – gamba’s.
Programma 1572 – 1672 Rampjaar
DEEL I | |
P. Phalesius | Almande d’Egmont |
Inleiding door dhr. Kees Schaapveld | |
Een nieu liedeken van de geuzen (1567) | |
J. Walther | Kanon |
Vanden Slach geschiet by Mook (1574) | |
D. Ortiz | Recercada |
Wat nieus sal ick u verclaren (1576) | |
C. De Rore | Ancor che col partire |
Wat baed u de voochdy der Landen (1579) | |
G. Gastoldi | A lieta vito |
Pauze | |
DEEL II | |
M. Praetorius | Branle Double |
Inleiding door dhr. Kees Schaapveld | |
Triump Ghesangh (1632) | |
J. Van Eyck | Wilhelmus van Nassouwen |
Victory-lied van de stad Mastricht (1632) | |
F. Corbetta | Air de Trompette |
D’Oranje-Sleutel (1674) | |
A. Philidor | Marche du Prince d’Orange |
Roerige tijden in “Limburg” Rampjaar 1672
Dit jaar herdenken we op veel plaatsen in Nederland de jaren 1572 en 1672. In 1572 namen de Geuzen Den Briel in als eerste ‘bevrijde’ stad in de Nederlanden. Het herdenkingscomité noemt dat de ‘geboorte van Nederland’. In 1672 veroverde Lodewijk XIV een groot deel van de Nederlandse Republiek.
Dat staat bekend als het Rampjaar, dat bijna leidde tot het einde van die Republiek. Die jaren verliepen in Overmaas – wat we nu Zuid-Limburg noemen – echter wel anders dan in de Noordelijke Nederlanden.
De gewapende strijd tegen de Spaanse overheersing begon in 1568 met invallen vanuit het Oosten.
In Groningen won de broer van Willem van Oranje op 23 mei de Slag bij Heiligerlee, maar werd daarna verslagen. In het Zuiden vonden drie invasies plaats, in 1568, 1572 en 1574. Ze mislukten uiteindelijk alle drie. Voor ons is de invasie van september 1568 het belangrijkst, want toen had Willem van Oranje zijn hoofdkwartier in het kasteel van Wittem. De tweede invasie in 1572 volgde op de inname van Den Briel en andere plaatsen in Holland en Zeeland.
Historicus Kees Schaapveld zal de belangrijkste gebeurtenissen toelichten.
Het muzikale repertoire sluit met ’Limburgse’ feiten aan bij de belangrijkste gebeurtenissen die in de periode 1572-1672 hebben plaatsgevonden. We horen liederen van de Beeldenstorm in Sint-Truiden (1566), de slag bij Mook (1574), de verovering van Maastricht door Parma (1579), de verovering van Maastricht in 1632 door Frederik Hendrik, en uiteindelijk de aanval van Lodewijk XIV (1672).
Het Wilhelmus kan eventueel een rode draad zijn. Natuurlijk horen we het lied in zijn originele versie (Valerius), maar het komt ook voor in werk van Van Eyck. De liederen worden gecombineerd met instrumentale muziek van Cypriano de Rore (werkte aan het hof van Margaretha van Parma), Orlando Lassus, Jacob van Eyck, Sweelinck, Constantijn Huvgens en anderen. De gebruikte instrumenten zijn of historische instrumenten uit de 17e eeuw, dan wel zelf (na)gebouwd.